Nuevo artículo en veredes.
Un par de publicacións e catro edificios acabados de forma exquisita presentaron ao público a obra e a traxectoria do arquitecto nado en Maracaibo, Venezuela, pero de formación suíza, Christian Kerez.
Tras obter a súa titulación en 1998 no instituto federal de tecnoloxía de Zúric comezou a súa andaina profesional como fotógrafo de arquitectura. Hai arquitectos cuxa formación depende de forma determinante por exemplo das oficinas nas que comezaron a súa vida profesional, ou da súa relación coa escola na que estudaron ou talvez do contexto social no que empezaron a traballar. No caso de Kerez son precisamente os anos vividos como fotógrafo os que marcaron a súa forma de entender e materializar a súa arquitectura.
A súa obra fotográfica percorre paulatinamente edificacións industriais, presas, centrais eléctricas, túneles ou autoestradas nas que o sentido infraestructural e a súa vinculación á paisaxe presentan un equilibrio no que a dureza construtiva destas obras parece encaixar co lado máis brutal da natureza.
Dalgún xeito estas fotografías nas que os edificios aparecen desposuídos de calquera elemento ornamental ou embellecedor, confirman que a beleza destes débese exclusivamente ao feito funcional e á concreción racional do proceso constructivo que a levantado estes edificios.
Este gusto pola limpeza lingüística e pola narración da funcionalidad dos seus edificios guiou a obra de Kerez.
Edificios como a capela en Oberrealta en Suiza, a súa primeira obra, que se alza nunha pequena meseta sobre o val alto do Rhin. Aínda que formalmente busca o icono común dunha casa corrente, a súa materialidad resolta únicamente en hormigón, resulta fundamental para elevar esta pequena edificación á escala dunha escultura ou dun monumento. O seu simplicidad e as súas modestas dimensións amplifican a relación do edificio coa contorna natural e as espectaculares montañas alpinas que a rodean.
O segundo proxecto construído pola oficina de Christian Kerez foi un edificio de apartamentos en Forsterstrasse na cidade de Zurich. O edificio é o que se podería denominar unha casa de hormigón e cristal. Muros e forxados de hormigón pechados por grandes carpinterías de vidro dan resposta a unha planta libre e aberta na que a elegancia na construción e a austeridad no uso dos materiais dotan ao edificio dunha certa aura de atemporalidad.
A contorna do edificio, un barrio residencial con amplos espazos arbolados volve ter unha gran importancia na expresión do conxunto. O verde das árbores e a luz do día reflíctense nas superficies lisas do vidro e no pulido dos encofrados de hormigón, provocando unha transparencia matizada que chega ata o interior das vivendas.
Outra obra de vivendas que amplía este traballo é a chamada casa dun só muro, levantada tamén en Zurich. Esta casa para dúas familias aproveita o típico muro medianil das vivendas unifamiliares para dotar ao edificio de toda a súa expresividade pero tamén de todas as funcións necesarias. Este muro divisorio é estrutura, pero dado o seu espesor e a súa crebada geometría aloxa tamén os cuartos húmidos ou as escaleiras. A simplicidad do concepto e a redución da arquitectura a un só elemento demostran como Kerez permanece fiel ao seu ideario ata nos proxectos máis reducidos.
A súa obra máis celebrada ata o momento é un edificio escolar construído en Leutschenbach. Para liberar a maior cantidade de chan da parcela, agrupo todos os espazos ata suscitar un edificio apilado, no que tres pisos de aulas serven de zócalo a un gran vestíbulo sobre o que se apoia o edificio do gimnasio. Compositivamente o edificio xoga con esa incerteza que xera a idea de ser tres edificios ou un só. A solución estructural a base dunha estrutura reticulada de hormigón, que unha vez construída dalgún xeito xa será o edificio acabado, centra toda a atención. Kerez leva aos elementos estructurales deste edificio as solucións que aprendera dos enxeñeiros de autopistas suizos durante os seus anos de fotógrafo. Solucións baseadas na austeridad de recursos para liquidar do mellor xeito posible o problema suscitado.
Con estes recursos Christian Kerez elaborou un discurso propio, no que talvez o máis destacado sexa a procura do esencial, o que xera arquitecturas descarnadas, cunha certa brutalidad, pero que se cargan ademais dunha beleza poética que atrae ao espectador como un imán.
íñigo garcía odiaga. arquitecto
san sebastián. abril 2011
Artigo publicado 2011.04.25 _ ZAZPIKA